Παθήσεις Θωρακικής Μοίρας
Θωρακική δισκοκήλη- Θωρακική στένωση- Θωρακική Αστάθεια-Σκολίωση-Κύφωση-Οστεοπόρωση

Οι παθολογικές καταστάσεις που προσβάλλουν τους σπονδύλους και τις παρακείμενες δομές της Θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης( Θ.Μ.Σ.Σ) δεν είναι σπάνιες. Οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης (Σ.Σ) αποτελούν την συχνότερη αιτία που προκαλούν διαταραχή της λειτουργικότητας του νωτιαίου μυελού (Ν.Μ) λόγω συμπιέσεως των νευρικών δομών στα εν λόγω επίπεδα, με τελικό αποτέλεσμα τις μόνιμες νευρολογικές διαταραχές και την δευτερογενή αστάθεια της Θ.Μ.Σ.Σ.



Κάποιες από τις βασικές παθήσεις της Θωρακικής Μοίρας είναι: Οστεοπόρωση, Δισκοκήλη  Θωρακικής Μοίρας, Κύφωση, Σκολίωση.

Οι τραυματικές κακώσεις των σπονδύλων της Θ.Μ.Σ.Σ αποτελούν την συχνότερη παθολογία που καλείται ο νευροχειρουργός να αντιμετωπίσει. Συνοδεύουν συχνά μία κρανιοσπονδυλική κάκωση συνέπεια τροχαίου ατυχήματος ή πτώσεως εξ ύψους και αποτελούν την δεύτερη σε σειρά συχνότητας περιοχή της Σ.Σ., μετά την ΑΜΣΣ, που υφίσταται κατάγματα ή εξαρθρώματα. Οι κακώσεις στην ΘΜΣΣ συνοδεύονται και με βαριές νευρολογικές διαταραχές, λόγω ανατομικών χαρακτηριστικών.

Οι όγκοι που προσβάλλουν την Θ.Μ.Σ.Σ μπορεί να είναι πρωτοπαθείς ή μεταστατικοί. Οι πρωτοπαθείς όγκοι αναδύονται από τους σπονδύλους, τα παρακείμενα μαλακά μόρια, τις μήνιγγες του νωτιαίου μυελού, τον ίδιο τον μυελό και τις ρίζες του. Οι εξωμυελικοί όγκοι είναι συνήθως μεταστάσεις που προσβάλλουν τα σώματα των σπονδύλων, μπορεί να διηθούν τα μαλακά μόρια, τις αρθρικές αποφύσεις και να πιέζουν την σκληρά μήνιγγα και τον εντός αυτής ευρισκόμενο νωτιαίο μυελό. Οι εξωμυελικοί-ενδοσκληρήδιοι όγκοι (μηνιγγίωμα, νευρίνωμα) ενώ μπορεί να μη προκαλούν αστάθεια της Σ.Σ, μπορεί να προκαλέσουν όμως σημαντικές νευρολογικές διαταραχές λόγω άμεσης πίεσης επί του νωτιαίου μυελού .

Οι εκφυλιστικές παθήσεις στη ΘΜΣΣ (σκολίωση, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, θωρακο-οσφυϊκή στένωση του σπονδυλικού σωλήνα) είναι σπανιότερες σε σύγκριση με τις τραυματικές κακώσεις, όπως επίσης και με τους όγκους της εν λόγω περιοχής. Οι ανατομικές δομές που επηρεάζονται από την εκφυλιστική σπονδυλοαρθροπάθεια είναι ο μεσοσπονδύλιος δίσκος, οι σύνδεσμοι και οι αρθρικές αποφύσεις με τους υμένες τους. Εκφύλιση των ανωτέρω στηρικτικών δομών οδηγεί στην μεταφορά του κέντρου βάρους της ΘΜΣΣ. Μεταφέρεται ο άξονας της περιστροφικής κινήσεως από τον πηκτοειδή πυρήνα στις αρθρικές αποφύσεις των σπονδύλων. Επίσης και οι δυνάμεις των συνδυασμένων κινήσεων μεταφέρονται στις αρθρικές αποφύσεις που ήδη ανεπαρκούν να ανταποκριθούν στα αυξημένα φορτία. Η συνυπάρχουσα διόγκωση των αρθρικών αποφύσεων και η υπερτροφία των συνδέσμων για την διατήρηση της στατικής της ΘΜΣΣ προκαλούν δευτερογενώς σκολίωση και στένωση του σπονδυλικού σωλήνα που λόγω σφετερισμού του χώρου του μυελικού σάκου, παρουσιάζουν συμπτωματολογία πιέσεως των ριζών με άλγος οσφύος και νευρογενή διαλείπουσα χωλότητα.

Οστεοπόρωση

Οστεοπόρωση είναι μια πάθηση όπου συμβαίνει σταδιακή μείωση της πυκνότητας του οστού και έτσι αυτό γίνεται λεπτό, εύθραυστο, και ανίσχυρο.

Παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη οστεοπόρωσης

Όλοι μας έχουμε κίνδυνο να αναπτύξουμε οστεοπόρωση καθώς μεγαλώνουμε . Ιδιαίτεροι παράγοντες κινδύνου όμως είναι περιληπτικά οι εξής :

• Κληρονομικοί
• Φύλο(γυναίκες)
• Ηλικία άνω των 50 ετών
• Εμμηνόπαυση / υστερεκτομή
• Λήψη γλυκοκορτικοειδών (δηλ. κορτιζόνης)
• Διάφορες παθήσεις:  Υπερπαραθυρεοειδισμός, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης.
• Έλλειψη σωματικής άσκησης
• Διατροφή φτωχή σε ασβέστιο ή βιταμίνη D.
• Κάπνισμα
• Μεγάλη κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών
• Κατάχρηση καφέ και τσαγιού

Στα αρχικά της στάδια δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα. Μεταγενέστερα, όμως παρατηρούνται διάχυτοι οστικοί πόνοι, προοδευτική απώλεια ύψους και σε μεγαλύτερη συχνότητα κατάγματα σε διάφορα σημεία του σώματος.  

Δισκοκήλη Σπονδυλικής Μοίρας

Η θωρακική δισκοκήλη είναι γενικά σπάνια γιατί προστατεύονται από την μειωμένη κινητικότητα του θωρακικού κλωβού συνολικά.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Οι δισκοκήλες προκαλούν άλγος στην πλάτη, στα ημιθωράκια, στις ωμοπλάτες και επιτείνονται με τις κινήσεις της αναπνοής, τον βήχα, του γέλιου και του πταρμού.
Αναλόγως του μεγέθους της δισκοκήλης και της υπάρχουσας πίεσης του νωτιαίου μυελού εμφανίζονται αιμωδίες, κινητικές διαταραχές των κάτω άκρων και δυσκολίες στην ούρηση και στην αφόδευση.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η αρχική διάγνωση με απλό ακτινογραφικό έλεγχο αναδεικνύουν στένωση στο διάστημα που αντιστοιχεί με την δισκοκήλη.
Η αξονική τομογραφία προσδιορίζει με σαφήνεια τις οστεοπορωτικές αλλοιώσεις ενώ η μαγνητική τομογραφία είναι η εξέταση εκλογής για την ανάδειξη των ανατομικών βλαβών των μαλακών μορίων.
Το ηλεκτρομυογράφημα σε αρκετές περιπτώσεις διευκρινίζει το επίπεδο της βλάβης.   Τα σωματοαισθητικά  προκλητά δυναμικά επιβεβαιώνουν βλάβες που εκδηλώνονται κλινικά χωρίς όμως σαφή απεικονιστική επιβεβαίωση.
Η θεραπεία της θωρακικής δισκοκήλης γίνεται με χειρουργική επέμβαση και τα αποτελέσματα είναι ικανοποιητικά.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΩΡΑΚΙΚΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΜΟΙΡΑΣ

Η θεραπεία των παθήσεων αυτών θα πρέπει να εξατομικεύεται και εξαρτάται από τον τύπο, την έκταση και το επίπεδο της βλάβης, την παρουσία παρεκτοπίσεως ή εξαρθρώματος, ή αστάθειας στην προσβληθείσα περιοχή των σπονδύλων και τέλος από την νευρολογική κατάσταση του ασθενούς. Η συντηρητική αγωγή μιας τεκμηριωμένης δισκοκήλης της ΘΜΣΣ εστιάζεται στην καταπολέμηση της άσηπτης φλεγμονής τοπικά και στην μηχανική αποσυμπίεση και ανάταξης της δισκοκήλης. Χορηγούνται αντιφλεγμονώδη και παυσίπονα. Η φυσιοθεραπεία συμβάλει στην αντιμετώπιση της άσηπτης φλεγμονής και στην μερική ανάταξη της δισκοκήλη.

Η συντηρητική θεραπεία εξαντλεί τις δυνατότητες της και τίθεται ένδειξη χειρουργείου όταν εμφανιστούν ή επιδεινωθούν νευρολογικά σημεία ενδεικτικά πίεσης του μυελού ή/και εμφανιστεί συμπτωματολογία ενδε4ικτική ιππουριδικής συνδρομής.

Η χειρουργική αποσυμπίεση και η από πλάγια θέση δισκεκτομή είναι η θεραπεία εκλογής σε ασθενείς με όγκο και κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην εν λόγω περιοχή. Τα περισσότερα κατάγματα της ΘΜΣΣ μπορεί να αντιμετωπισθούν συντηρητικά, αλλά η χειρουργική αποσυμπίεση και η σπονδυλοδεσία εφαρμόζεται σε μερικούς ασθενείς για την βελτίωση της τελικής εκβάσεως τους, ιδιαίτερα όταν ενέχεται ο κίνδυνος κύφωσης της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Όταν αντιμετωπισθούν τα κατάγματα διακόπτεται η πιθανή επιδείνωση του κατάγματος, σταθεροποιείται το κάταγμα, ανακουφίζεται ο ασθενής από το άλγος και σε αρκετές περιπτώσεις ανατάσσεται η κύφωση. Συνήθως επιλέγεται η μέθοδος της κυφοπλαστικής ή της σπονδυλοπλαστικής και σε δύσκολες  περιπτώσεις πραγματοποιείται σπονδυλοδεσία με διαυχενικούς   κοχλίες και ράβδους στήριξης.

Κύφωση

Κύφωση λέγεται η κυρτότητα της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης όταν ξεπερνάει τις 40ο. Οφείλεται σε διάφορα αίτια.
Η νεανική κύφωση εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας 12-16 ετών. Είναι  συχνότερη σε  αγόρια και εντοπίζεται στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Τα συμπτώματά της είναι ελαφρύς πόνος και κλινικά εμφανίζεται με ώμους που  πέφτουν προς τα εμπρός και κάτω, ενώ οι ωμοπλάτες προβάλλουν προς τα πίσω και η κοιλιά προς τα εμπρός.

Σε ελαφρές περιπτώσεις συνιστάται σωστή στάση, ασκήσεις ραχιαίων μυών και κατάκλιση σε σκληρό στρώμα χωρίς μαξιλάρι σε θέση ύπτια ή πρηνή. Όταν ξεπερνάει τις 40ο η πιο αποτελεσματική θεραπεία είναι η εφαρμογή ειδικά κατασκευασμένου ορθοπεδικού κηδεμόνα κύφωσης για 12 περίπου μήνες.

Σκολίωση

Η σκολίωση  είναι μία πάθηση της θωρακικής μοίρας η οποία προκαλεί  παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης με κύρια χαρακτηριστικά την πλάγια κλίση και στροφή των σπονδύλων στο μεγαλύτερο ποσοστό. Αποτελεί αισθητικό πρόβλημα αλλά χρειάζεται προσοχή γιατί σε βαριές μορφές έχει επιπτώσεις στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα.

Χωρίζονται σε λειτουργικές  και οργανικές σκολιώσεις, με συχνότερη την ιδιοπαθή .Η θεραπεία της σκολίωσης είναι γενικά συντηρητική και εξαρτάται από την γωνία. Πάντως εάν η γωνία είναι μέχρι 40ο  δεν απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση, ενώ από 20ο έως 40ο τοποθετούνται ειδικοί νάρθηκες. Οι ασθενείς παρακολουθούνται συστηματικά και η βελτίωση είναι συνήθως ικανοποιητική .